
Η Πρωτοβουλία CycladicIdentity του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης διοργάνωσε τη Δευτέρα 3 Νοεμβρίου στο Auditorium του Μουσείου ημερίδα με θέμα «Cycladic Identity σε Δράση: Ενεργοποίηση Κοινοτήτων και Δημιουργία Αντίκτυπου».
Πρόκειται για τη δεύτερη ημερίδα της Πρωτοβουλίας, η οποία, μετά την πρώτη επιτυχημένη διοργάνωση το 2024, επιδιώκει να συνεχίσει τον δημόσιο διάλογο και να ενισχύσει την ευαισθητοποίηση γύρω από τον ρόλο των τοπικών κοινωνιών στη βιώσιμη ανάπτυξη των Κυκλάδων. Η Πρωτοβουλία Cycladic Identity διανύει τώρα την τρίτη φάση χρηματοδότησης με δέκα νέα προγράμματα σε οκτώ νησιά των Κυκλάδων – Άνδρο, Δονούσα, Κουφονήσι, Μύκονο, Σαντορίνη, Σέριφο, Σύρο, Τήνο — συμπεριλαμβανομένων δυο προγραμμάτων με διακυκλαδικό χαρακτήρα ενώ μέχρι σήμερα έχει υποστηρίξει 16 προγράμματα σε 11 νησιά των Κυκλάδων μεταξύ των οποίων ένα διακυκλαδικό.
Η Ημερίδα συγκέντρωσε κοινό από τον χώρο της εκπαίδευσης, της κοινωνίας των πολιτών, της τοπικής αυτοδιοίκησης και της επιστημονικής κοινότητας, οι οποίοι μοιράστηκαν εμπειρίες και ιδέες για την ενεργοποίηση των νησιωτικών κοινοτήτων και τη δημιουργία θετικού κοινωνικού και περιβαλλοντικού αντίκτυπου.
Η Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, Σάντρα Μαρινοπούλου, ανοίγοντας την ημερίδα, τόνισε: «Η ουσία του CycladicIdentity βρίσκεται στους ανθρώπους που υλοποιούν τα προγράμματα στα νησιά. Σήμερα έχουμε κοντά μας εθελοντές, εκπαιδευτικούς, καθηγητές, Δημάρχους και φορείς των νησιών· ανθρώπους που αποδεικνύουν καθημερινά ότι ο πολιτισμός —υλικός και άυλος—, η εκπαίδευση, η φύση και η κοινωνία δεν είναι ξεχωριστοί κόσμοι, αλλά νήματα του ίδιου υφαντού, που μαζί πλέκουν το μέλλον των Κυκλάδων».
Συνοπτικά, η Ημερίδα ανέδειξε τις Κυκλάδες ως ένα ζωντανό εργαστήριο συμμετοχής και συνεργασίας. Μέσα από 4 θεματικές ενότητες παρουσιάστηκαν οι τοπικές κοινότητες, οι τρόποι ουσιαστικής ενεργοποίησής τους, ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης και οι προκλήσεις της πραγματικής εμπλοκής. Η διαχρονικότητα και η σημασία της κυκλαδικής ταυτότητας εξετάστηκαν μέσα από διεθνή οπτική ενώ εκπαιδευτικοί από τις Κυκλάδες ένωσαν τις φωνές τους για να συζητήσουν ζητήματα εκπαίδευσης και ενδυνάμωσης της νέας γενιάς. Παράλληλα, διερευνήθηκε πώς το φυσικό και κτιστό τοπίο των Κυκλάδων διαμορφώνει την ταυτότητά τους και πώς μπορούμε συλλογικά να προστατεύσουμε αυτό το μοναδικό σύνολο.
Πρώτη ενότητα: «Ενεργοποιώντας τις Τοπικές Κοινότητες»
Την πρώτη ενότητα συντόνισε ο Δημήτρης Καραβέλλας, Γενικός Διευθυντής του WWF Ελλάς και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής του CycladicIdentity.
Ο κ. Καραβέλλας υπογράμμισε ότι οι πιέσεις που δέχονται οι Κυκλάδες —υπερτουρισμός, ανεξέλεγκτη δόμηση, κλιματική κρίση, απώλεια βιοποικιλότητας και αδυναμία εφαρμογής των νόμων— απαιτούν όχι μόνο πολιτικές παρεμβάσεις, αλλά και αφύπνιση και ενεργό συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών. Το Cycladic Identity, όπως σημείωσε, δημιουργήθηκε για να στηρίξει ακριβώς τέτοιες πρωτοβουλίες.
Ο Λάζαρος Αλεξόπουλος, Πρόεδρος της Ομάδας Εθελοντών Διασωστών Μήλου (ΟΕΔΙΜ), μίλησε για την ανάγκη αυτοοργάνωσης των νησιωτών μπροστά στην απουσία κρατικών μηχανισμών: «Η ΟΕΔΙΜ γεννήθηκε από την ανάγκη να προστατεύσουμε ο ένας τον άλλον. Στην προσπάθεια αυτή χρειαζόμαστε περισσότερους νέους»ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο Γιάννης Κουτούδης, Σύμβουλος Χρηματοδοτήσεων και Προγραμμάτων του CycladesPreservationFund (CPF), παρουσίασε το έργο του οργανισμού που από το 2018 στηρίζει τοπικές δράσεις για την προστασία του περιβάλλοντος.
ΟΒασίλης Μαράκης, Δήμαρχος Σικίνου ανέφερε ότι ηΣίκινος επιλέγει συνειδητά ένα ήπιο, βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης, προστατεύοντας την ταυτότητα και την αυθεντικότητά της. Ο Δήμος έχει αναδείξει τα μονοπάτια, τη βιοποικιλότητα και τα μνημεία, ενώ έχει λάβει συμβολικές αλλά ουσιαστικές αποφάσεις, όπως την απαγόρευση πισινών και υπόσκαφων κατοικιών, τη διατήρηση ελεύθερων παραλιών και τη διατήρηση της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής.
«Στόχος μας είναι να παραμείνει η Σίκινος ένα μικρό, αναλλοίωτο διαμάντι, πρότυπο ήπιας ανάπτυξης για τις Κυκλάδες»είπε χαρακτηριστικά.«Μας ενδιαφέρει ο τουρισμός αλλά όχι μόνο. Θέλουμε να παραμείνουμε και μελισσοκόμοι και κτηνοτρόφοι.»Αναφέρθηκε επίσης στα λάθη του παρελθόντος, όπως η ασφαλτόστρωση του ιστορικού πλακόστρωτου του νησιού, ως παράδειγμα που δεν πρέπει να επαναληφθεί.
Η ενότητα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ουσία για ένα βιώσιμο μέλλον στις Κυκλάδες, βρίσκεται στη σύμπραξη κράτους, πολιτών, θεσμών και φορέων.
Δεύτερη ενότητα: «Οι Κυκλάδες μέσα από Διεθνή Οπτική»
Την ενότητα με τίτλο «Κυκλάδες μέσα από Διεθνή Οπτική» άνοιξε οDr. Michael Boyd, Ανώτερος Ερευνητικός Συνεργάτης, Ερευνητικό Κέντρο Επιστήμης και Τεχνολογίας στην Αρχαιολογία και τον Πολιτισμό, Ινστιτούτο Κύπρου & Μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής Cycladic Identity, τονίζοντας τη σημασία της διεθνούς προσέγγισης για την κατανόηση των Κυκλάδων και των τριών βασικών πυλώνων της Πρωτοβουλίας Cycladic Identity: πολιτισμός, βιοποικιλότητα και άυλη πολιτιστική κληρονομιά.
Η Καθηγήτρια Rebeca Sweetman, Διευθύντρια της Βρετανικής Σχολής Αθηνών, ανέδειξε τη μοναδική ιστορική συνέχεια των Κυκλάδων που παραμένουν κατοικημένες από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι σήμερα. Τόνισε τη διαχρονική ανθεκτικότητα των νησιών απέναντι σε κατακτήσεις και εξωτερικές πιέσεις — από τους Πέρσες και τους Αθηναίους έως τους Οθωμανούς — και τη διατήρηση των τοπικών παραδόσεων μέσα στους αιώνες. Επιπλέον, επισήμανε τη σημασία της διασύνδεσης μεταξύ των νησιών που συνέβαλε στην επιβίωσή τους, τον ρόλο των γυναικών ήδη από τη ρωμαϊκή περίοδο και την περιβαλλοντική προσαρμοστικότητα των Κυκλάδων στις δύσκολες συνθήκες τους.
Ο Καθηγητής Παναγιώτης Ιωσήφ, Eπιστημονικός Διευθυντής στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, επεσήμανε την ανάγκη υπέρβασης των τουριστικών στερεοτύπων και την προώθηση μιας αυθεντικής εμπειρίας των Κυκλάδων μέσα από άξονες όπως η τοπική αφήγηση, δηλαδή η συμμετοχή των κατοίκων στη μεταφορά της μνήμης και των ιστοριών του τόπου. Ένας άλλος άξονας είναι η εκπαίδευση των επισκεπτών ώστε να βιώνουν τα νησιά μέσω εμπειριών που συνδέουν γεύση, γνώση και πολιτισμό.
Η συζήτηση ολοκληρώθηκε με το συμπέρασμα ότι η αυθεντικότητα, η τοπική συμμετοχή και η διεθνής δικτύωση είναι τα κλειδιά για να διατηρήσουν τα νησιά τη μοναδική τους ταυτότητα σε παγκόσμιο τοπίο.
3η ενότητα: «Ενεργοποιώντας και Εκπαιδεύοντας τις Επόμενες Γενιές»
Ο Δημήτρης Αθανασούλης, Διευθυντής της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και Μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής CycladicIdentity, άνοιξε τη θεματική «Ενεργοποιώντας και Εκπαιδεύοντας τις Επόμενες Γενιές», επισημαίνοντας την ανάγκη σύνδεσης παιδείας και πολιτισμού. Αν η σχολική εκπαίδευση δεν προσφέρει ουσιαστική επαφή με τον πολιτισμό, τότε εμποδίζει τα παιδιά να τον αγαπήσουν και να τον προστατεύσουν — ακόμη και σε μικρές κοινωνίες, όπως οι Κυκλάδες. Όπως ανέφερε: «Όταν η παιδεία και ο πολιτισμός είναι δύο ασύμβατοι και ασύμπτωτοι κόσμοι, αυτό έχει τεράστιες επιπτώσεις: όχι μόνο γιατί βγαίνουν με λειψή παιδεία τα παιδιά μας, αλλά γιατί αυτή η παιδεία τελικά, τα εμποδίζει να σώσουν τα ίδια τα μνημεία, να τα αγαπήσουν και να γίνουν κτήμα δικό τους.»
Η Άννα Μαυρουδή, Πρώην Διευθύντρια του Γυμνασίου με Λυκειακές Τάξεις Κέας & Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Γυναικών Κυκλάδων, αναφέρθηκε στις ελλείψεις του δημόσιου σχολείου στις Κυκλάδες, τόσο στη διδασκαλία του πολιτισμού όσο και στη χρηματοδότηση. Όπως ανέφερε:
«Ο κίνδυνος στις Κυκλάδες είναι να σταματήσουμε να παράγουμε πολιτισμό. Ποιο δημόσιο σχολείο έχουμε στις Kυκλάδες; Ένα σχολείο το οποίο μπορεί να έχει χάσει ετησίως εκατοντάδες ώρες μουσικής και καλλιτεχνικών γιατί ποτέ δεν διορίζονται καθηγητές ειδικοτήτων. Ένα σχολείο όπου δεν υπάρχει κανένα μάθημα, ούτε μία ώρα που να έχει να κάνει με τον πολιτισμό. Ένα σχολείο, το οποίο δεν έχει δωρεάν μετακινήσεις για να επισκεφτεί ο μαθητής πολιτιστικούς οργανισμούς εκτός του νησιού όπως μουσεία, γκαλερί ή το Μέγαρο Μουσικής. Αυτό είναι το δημόσιο σχολείο στις Κυκλάδες.»
Και συμπλήρωσε:
«Το Συμβούλιο της Ευρώπης στην τωρινή του έκθεση ανέφερε ότι οι δράσεις μεταξύ Υπουργείου Παιδείας και Υπουργείου Πολιτισμού πρέπει να είναι συντονισμένες με δύο χαρακτηριστικά: Πρώτον, την σταθερή χρηματοδότηση ώστε να μην γίνονται one-off δράσεις. Δεύτερον, κοινές προτεραιότητες. Πρέπει τα δύο Υπουργεία να συμφωνούν κάθε χρόνο σε μια κοινή θεματική, πχ. φέτος το νερό, του χρόνου η ξερολιθιά.
Νομίζω το πιο σημαντικό απ’ όλα είναι να υπάρχει πολιτική βούληση. Δηλαδή θέλουμε ο πολιτισμός να είναι μέσα στα σχολεία; Εάν το θέλουμε αυτό, μπορούμε με 150 ευρώ να μπούμε τώρα στο internet και να αγοράσουμε το ντομέιν του προγράμματος «Μελίνα». Ένα πρόγραμμα φοβερής έμπνευσης για το πώς ενώνουμε τον πολιτισμό με την εκπαίδευση σε όλες τις εκφάνσεις στον πολιτισμό: aπό τον σύγχρονο πολιτισμό μέχρι την πολιτιστική κληρονομιά. 150 ευρώ κάνει το ντομέιν, που σημαίνει ότι κάπου υπάρχει όλο το υλικό και δεν χρειάζεται τίποτα παραπάνω από το να το επικαιροποιήσουμε.»
Ο Γιάννης Μηλιάδης, Πρόεδρος Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Θήρας και Νήσων & Αιρετός στο Περιφερειακό Υπηρεσιακό Συμβούλιο Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (Π.Υ.Σ.Π.Ε.) Κυκλάδων, ανέδειξε τα προβλήματα της νησιωτικότητας, όπως τη συχνή ανακύκλωση των εκπαιδευτικών και υπογράμμισε και αυτός την ανάγκη θεσμικής συνεργασίας Υπουργείων Παιδείας και Πολιτισμού ώστε η πολιτιστική εκπαίδευση να ενταχθεί από το νηπιαγωγείο.
Όπως ανέφερε:«Ο δάσκαλος και ο νηπιαγωγός είναι ο πρώτος φορέας πολιτισμού – δεν μαθαίνει απλά το παιδί, αλλά το καθοδηγεί και του δείχνει τον δρόμο προς τον πολιτισμό του τόπου του. Άρα πρέπει να δημιουργήσουμε μια σύνδεση των εκπαιδευτικών με τα νησιά. Κάπου εδώ μπαίνει και η Πολιτεία στη μέση. Να γίνει μια συνεργασία το Υπουργείο Παιδείας με το Υπουργείου Πολιτισμού και όλοι μαζί, με τις εφορείες αρχαιοτήτων, τα μουσεία, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης για παράδειγμα, η εκπαιδευτική κοινότητα, πρωτοβάθμια εκπαιδεύση, δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όλοι οι φορείς, να ενωθούμε.
Να μην περιμένουμε από το μεράκι μόνο του κάθε εκπαιδευτικού να μεταλαμπαδεύσει την αξία του πολιτισμού μόνο όχι του κυκλαδίτικου πολιτισμού- στους μαθητές.»
Η Γιάννα Δεληγιάννη, Σκηνοθέτης, Ιδρύτρια & Πρόεδρος της Cinemathesis, ανέδειξε τη δύναμη της κινηματογραφικής παιδείας ως μέσου πολιτιστικής εκπαίδευσης. Μέσα από την οπτικοακουστική έκφραση, τα παιδιά μπορούν να γνωρίσουν διαφορετικές κουλτούρες, ιστορίες και κοινωνικά ζητήματα, αναπτύσσοντας δημιουργικότητα και κριτική σκέψη. Όπως ανέφερε:
«H τέχνη δεν υπήρχε ποτέ στα σχολεία. Κάναμε ένα τεράστιο αγώνα, να μπει η θεατρική αγωγή στα σχολεία. Έναν αγώνα περίπου 11 χρόνων. Μπαίνει η θεατρική στα σχολεία, μπαίνουν οι πρώτοι θεατρολόγοι, ανοίγουν οι σχολές θεατρικών σπουδών και ξαφνικά η θεατρική αγωγή ξαναφεύγει από το σχολείο ήδη από την 5η Δημοτικού. Και μένει μόνο το θεατρικό παιχνίδι, πολύ χρήσιμο φυσικά, για τις πρώτες τάξεις του δημοτικού και μόνο. Και στα πιο κρίσιμα χρόνια στην προεφηβεία και την εφηβεία η τέχνη απλά εξαφανίζεται από το σχολικό περιβάλλον. Και ερχόμαστε, λοιπόν, οι εμπνευσμένοι εκπαιδευτικοί, οι εκπαιδευτικοί που έχουν μία διάθεση να μοιραστούν και κάποιες out-of-the-box δραστηριότητες με τα παιδιά, να συμπληρώσουν το κενό».
Και συμπληρώνει:
«Στα νησιά που επισκεπτόμαστε διαπιστώνουμε ότι τα παιδιά αγαπάνε τον τόπο τους.
Στις μικρές ηλικίες, όταν κάνουμε συνεντεύξεις και μικρά ντοκιμαντέρ στα νησιά, κανένα παιδί δεν λέει ότι θέλει να φύγει από το νησί του.
Το όνειρό του είναι άντε να πάει με τη βάρκα να ψαρέψει στο απέναντι μεγάλο νησί. Η επιθυμία να φύγουν έρχεται δυστυχώς στο γυμνάσιο και στο Λύκειο. Όταν αρχίζουν και ζορίζουν τα πράγματα. Όταν βλέπουν ότι δεν έχουν άλλη διέξοδο.»
Τέλος, υπογραμμίστηκε ότι η αγάπη για την τοπική κληρονομιά ξεκινά από μικρές κλίμακες, πριν φτάσουμε στα μεγάλα εμβληματικά μνημεία όπως ο Παρθενώνας. Η εκπαίδευση οφείλει να αναθεωρήσει τον τρόπο που προσεγγίζει τον πολιτισμό, ώστε να καλυφθεί το υπάρχον κενό.
Tέταρτη ενότητα: «CycladicIdentity: Συνδέοντας το Τοπίο, τη Φύση και την Ανθρώπινη Παρουσία»
Η Δρ. Αγγελική Κοσμοπούλου, Αρχαιολόγος, Σύμβουλος Στρατηγικής Αφήγησης και Μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής CycladicIdentity ξεκίνησε την τέταρτη ενότητα αναφέροντας πως «Οι Κυκλάδες δεν είναι απλώς ένα ωραίο τοπίο, ένα instagrammable τοπίο, όπως θα λέγαμε, δεν είναι ένα μέρος που πάμε διακοπές το καλοκαίρι. Είναι ένας τόπος που έχει ιστορία, έχει τους δικούς του πόρους, έχει ανθρώπους οι οποίοι ζουν εκεί και μοχθούν και προσπαθούν να ισορροπήσουν ανάμεσα στο παρελθόν, στο σήμερα και να διαμορφώσουν μια καλύτερη συνθήκη ζωής για το αύριο και ακόμα και αυτό που εμείς βλέπουμε, οι άνθρωποι της πόλης και απολαμβάνουμε δεν είναι μόνον κάτι ωραίο που φτιάχτηκε αφ’ εαυτού.»
Η Μαρία Δαμανάκη, Πρώην Επίτροπος Θαλασσίων Υποθέσεων και Αλιείας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τόνισε ότι το τοπίο των Κυκλάδων περιλαμβάνει τόσο τη φύση όσο και τον άνθρωπο — δεν υπάρχει διαχωρισμός ανάμεσά τους. Η Κυκλαδική Ταυτότητα συνοψίζεται, όπως είπε, σε τρεις έννοιες: νησιωτικότητα, τοπικότητα και θηλυκότητα. Η νησιωτικότητα εκφράζει τον περιορισμένο χώρο που όμως παραμένει ανοιχτός στον κόσμο. Η τοπικότητα είναι η ρίζα και η αίσθηση του “εδώ”, το βίωμα της κοινότητας και της συνέχειας. Και η θηλυκότητα αποτυπώνει τη φροντίδα, την καμπύλη και την οικονομία χώρου, στοιχεία που χαρακτηρίζουν το κυκλαδικό τοπίο και τη ζωή. Παρατήρησε ότι το μέτρο και η ισορροπία εξακολουθούν να υπάρχουν αλλά απειλούνται από την απληστία και τους φαραωνικούς σχεδιασμούς που αλλοιώνουν τον χαρακτήρα των νησιών. Κάθε νησί, υπογράμμισε, χρειάζεται δική του, εξατομικευμένη πολιτική προστασίας και ανάπτυξης. «Το μεγαλύτερο κακό σήμερα είναι η ανθρώπινη απληστία» είπε χαρακτηριστικά.
Ο Ανδρέας Κούρκουλας, Ομότιμος Καθηγητής Αρχιτεκτονικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), περιέγραψε τις Κυκλάδες ως αποτέλεσμα φυσικών δυνάμεων και ανθρώπινης παρέμβασης. Εξήγησε πως οι ξερολιθιές, οι καλλιέργειες και η διαχείριση του νερού αποτυπώνουν τη μακραίωνη προσπάθεια του ανθρώπου να συνεργαστεί με το περιβάλλον, όχι να του επιβληθεί. Οι ξερολιθιές αποτελούν πολιτιστική και οικολογική κληρονομιά — θεμέλιο της σχέσης ανθρώπου και τοπίου. Μπορούν, μάλιστα, να αποκτήσουν σύγχρονο ρόλο ως συλλεκτήρες νερού και ζωντανά παραδείγματα αειφορίας. «Είναι πιο σοβαρή η πολιτιστική προστασία των ξερολιθιών από το να τσακωνόμαστε αν οι κατοικίες θα έχουν μεγάλα ανοίγματα ή μικρά ανοίγματα» ανέφερε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας τη σημασία της συνέχειας και της σεβαστής διαχείρισης του χώρου.
Η ενότητα αυτή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Κυκλαδική Ταυτότητα δεν είναι μια στατική έννοια· είναι νήμα συνέχειας που ενώνει το παρελθόν με το μέλλον, βασισμένο σε νησιωτικότητα, τοπικότητα, θηλυκότητα και ευρηματικότητα. Η προστασία της απαιτεί σεβασμό στο τοπίο, όρια στην απληστία και ενεργό συλλογική συνείδηση. Οι Κυκλάδες μπορούν να αποτελέσουν παράδειγμα ισορροπίας ανάμεσα στη φύση, τον πολιτισμό και την ανθρώπινη παρουσία — εφόσον αναγνωρίσουμε ότι η ταυτότητά τους δεν είναι τουριστικό προϊόν, αλλά τρόπος ζωής.
Η Πρωτοβουλία CycladicIdentity
Η Πρωτοβουλία Cycladic Identity του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης ξεκίνησε πριν τρία χρόνια με στόχο την προστασία της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς των Κυκλάδων και τη διατήρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη της μοναδικής τους ταυτότητας. Με άξονες προτεραιότητας τον Πολιτισμό, τη Βιοποικιλότητα και την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά, η Πρωτοβουλία λειτουργεί ως πλατφόρμα προσέλκυσης και κατανομής πόρων σε προγράμματα τα οποία υλοποιούνται από φορείς που δραστηριοποιούνται στα νησιά.
Η αξιολόγηση των προτάσεων προς χρηματοδότηση γίνεται από την Επιστημονική Επιτροπή του Cycladic Identity που συγκροτείται από τους Δρα Δημήτρη Αθανασούλη, Διευθυντή Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, Dr Michael Boyd, Senior Research Affiliate, Science and Technology in Archaeology and Culture Research Center, The Cyprus Institute, Δημήτρη Καραβέλλα, Γενικό Διευθυντή WWF Ελλάς και Δρα Αγγελική Κοσμοπούλου, Αρχαιολόγο & Σύμβουλο Στρατηγικής Αφήγησης.
Η Πρωτοβουλία Cycladic Identity διανύει τώρα την τρίτη φάση χρηματοδότησης με δέκα νέα προγράμματα σε οκτώ νησιά των Κυκλάδων – Άνδρο, Δονούσα, Κουφονήσι, Μύκονο, Σαντορίνη, Σέριφο, Σύρο, Τήνο — συμπεριλαμβανομένων δυο προγραμμάτων με διακυκλαδικό χαρακτήρα.
Μπορείτε να παρακολουθήσετε εδώ όλη την ημερίδα
Ακολουθήστε μας στα social media του XploreMykonosNews.gr
Κάντε εγγραφή και στο κανάλι μας στο YouTube
Ακολουθήστε μας και στο Νο1 lifestyle & travelling περιοδικό της Μυκόνου XploreMykonosMagazine.com
Διαβάστε ακόμη:
- Παρατάσεις σε πολεοδομικές προθεσμίες – Τι προβλέπεται για Μύκονο
- Το εμβληματικό παραλιακό κλαμπ Nammos ανοίγει ξανά τον Δεκέμβριο… στο Ντουμπάι
- Απίστευτο θέαμα στο Αιγαίο: Φάλαινα φυσητήρας εμφανίστηκε στις Κυκλάδες
- Ένα διήμερο συστήματος γεμάτο φύση, δράση και προσκοπικό πνεύμα
- «Ο Φίλος μου ο Ντοστογιέφσκι» στο Γρυπάρειο Πολιτιστικό Κέντρο Μυκόνου